یک دعوای حقوقی است که عبارت است از تعیین مجموعه اموال، طلب ها، بدهی ها و به طور کلی دارایی شخص متوفی که توسط اشخاص ذینفع قابل مطالبه می باشد.
مالکیت وراث نسبت به سهم الارث آنها منوط به پرداخت بدهی ها و دیون شخص متوفی می باشد.
فهرست عناوین
دادخواست تحریر ترکه و صورت حساب مالی
آنچه در راستای تحریر ترکه بعد از ارائه ی دادخواست مربوطه لازم است انجام گیرد تعیین صورت حساب مالی شخص متوفی می باشد.
صورت حساب مذکور باید دربردارنده ی میزان دارایی و ارزش روز آنها بوده و نیز بدهی های شخص متوفی را مشخص نماید.
صدور گواهی انحصار وراثت نیز منوط به تکمیل صورت حساب دارایی شخص متوفی می باشد.
افرادی که حق دارند نسبت به ارائه ی دادخواست تحریر ترکه اقدام نمایند:
۱. وراث متوفی
۲. نماینده ی قانونی یا وکیل وراث
۳. شخصی که به عنوان وصی متوفی توسط او تعیین شده است.
۴. طلبکاران متوفی در صورت اثبات طلب خود به وسیله ی سند رسمی و دلایل و مدارک محکم
۵. کسی که وارث متوفی نیست ولی از دارایی متوفی بهره مند شده است.
آنچه باید درصورت حساب مالی در نظر گرفته شود از قرار زیر است:
۱.فهرست اموال منقول فرد فوت شده همراه با تعیین ارزش و بهای آن
۲.وسایل باارزش و گران بها مانند طلا و نقره همراه با تعیین وزن و ارزش و قیمت آنها
۳.وجوه نقد(اعم از ارز رایج داخلی، ارز خارجی و ارزش به روز و نوع آن)
۴.اسناد همراه با توصیف آنها
۵.اوراق بهادار همراه با ارزش آنها
همه ی موارد مذکور باید ضمیمه ی دادخواست تحریر ترکه شوند.
نکات مهم درمورد دادخواست تحریر ترکه
۱.سهم فرد محجور باید مشخص شود که اگر تا قبل از تعیین قیم، سهم فرد محجور از دارایی های فرد متوفی مشخص نشده باشد وظیفه ی قیم است که بعد از تعیین شدن، درخواست تحریر ترکه نماید تا سهم فرد محجور از دارایی های فرد متوفی به این وسیله معین و مشخص شود.
۲.دادگاه در هر صورت به خواسته ی مذکور رسیدگی می کند حتی در صورت عدم حضور هریک از افراد احضار شده به دادگاه.
درخواست تحریر ترکه و دستور فروش
درصورت تعدد وراث، هریک از آنها می تواند به دادگاه درخواست دهد و سهم خود را بخواهد یا اگر در بین وراث شخص محجوری باشد، ولی یا قیم او می تواند برای تقسیم ترکه از طرف او درخواست دهد.
اگر اموال ترکه قابل تقسیم نباشد باید درخواست فروش مال مشاع داده شود. در صورت توافق، وراث خود می توانند نسبت به فروش اقدام کنند در غیر این صورت این امر به حکم قانون انجام می شود.
قبل از تحریر و تقسیم ترکه ابتدا باید انحصار وراثت صورت گیرد و در راستای حفظ اموال، باید آنها را مهر و موم نمود که بعد از تادیه ی دیون می توان نسبت به تقسیم ترکه اقدام نمود.
وراث می توانند با توافق یکدیگر نسبت به تقسیم ترکه بین خود اقدام کنند اما در صورت اختلاف بین آنها یا وجود شخص محجور یا غایب بین وراث، تقسیم ترکه باید از سوی دادگاه انجام شود.
آیا می توان دادخواست تحریر ترکه و تقسیم ترکه را باهم ارائه نمود؟
رسیدگی به درخواست تحریر ترکه در صلاحیت شورای حل اختلاف آخرین اقامتگاه متوفی و رسیدگی به دادخواست تقسیم ترکه در صلاحیت دادگاه محل آخرین اقامتگاه شخص فوت شده می باشد که از نظر قانونی اگر باهم مطرح شوند، رسیدگی به هر دو در صلاحیت دادگاه می باشد.
اما برای اطمینان بیشتر بهتر است نسبت به تحریر ترکه درخواست شود و بعد از آن دادخواست تقسیم ترکه ارائه گردد.
