کلاهبرداری به معنای بردن مال شخص
دیگري از طریق توسل به وسايل متقلبانه همراه با سوء نیت است و کسی که به این کار اقدام نموده نیز کلاهبردار نامیده میشود.
فهرست عناوین
کلاهبردارکیست؟
کلاهبردار کسی است که با فریب قربانی و باحيله و تقلب ، عملياتي بکار می برد به طوریکه فردی که مورد کلاهبرداری واقع شده است مال خود را با رضایت در اختیار کلاهبردارقرار می دهد.در واقع کلاهبردار با انجام مانور متقلبانه و صحنه سازی موجب گمراه کردن شاکی می گردد.
تفكر غالب اشخاص اين است كه شخصی که با دادن یک وعده واهی در قالب یک دروغ ساده، مال آنها را برده کلاهبردار محسوب می شود در صورتی که صرف گفتن یک دروغ ساده، نمی تواند مانور متقلبانه تلقی شود، از طرفی قربانی کلاهبرداری باید مالش را با رضایت و در نتیجه فریب خوردن در اختیار کلاهبردار قرار دهد
آنچه جرم کلاهبرداری را از سایر جرائم جدا میکند آنست که در اکثر جرائم مال بدون آگاهی صاحب مال و حتی گاهی بدلیل توسل به وسائل خشونت آمیز از قربانی جرم (مالک) به مجرم منتقل می گردد در حالیکه در کلاهبرداری مالك مال فریب خورده و از روی میل رضایت،مالش را خودش در اختیار کلاهبردار قرار می دهد
به طور کلی ۳ شرط برای تحقق جرم كلاهبرداري وجود دارد
1.وسایل مورد استفاده كلاهبردار متقلبانه باشد.
2.از آنجایی که کلاهبرداری، جرمی مقید به نتیجه است، بنابراین بر اثر ارتکاب به جرم، نتیجه مد نظر باید به دست آمده باشد. به عبارت دیگر، فرد کلاهبردار با ارتکاب به اعمال مجرمانه، مجنی علیه را فریب داده و در نتیجه این رفتار متقلبانه، مال مجنی علیه در اختیار و انتفاع فرد کلاهبردار قرار گیرد. آنچه در شرط دوم باید به آن توجه داشت این است که فرد مالباخته نباید از متقلبانه بودن وسیله کلاهبرداری آگاهی داشته باشد، در غیر اینصورت جرم کلاهبرداری منتفی است.
3.مال موضوع دعوا باید متعلق به شخصي غیر از فرد متهم باشد.
راه های تشخیص وسایل متقلبانه:
روش ها و وسایل کلاهبرداری باید به صورتی باشد که تشخیص تقلبی بودن آن ها با قواعد عرفی امکان پذیر باشد. به طور کلی باید در نظر داشت که فعل متقلبانه در دو حالت ایجاد می شود:
1.تقلب از جهت شکل و ظاهر باشد. مانند استفاده از اسناد جعلی و غیر واقعی.
به سبب خالی بودن از وجه، تقلبی رخ دهد.
یکی از روش های شناخت وسیله متقلبانه استعلام از مالباخته در مورد شیوه اخذ مال وی است.
2.همچنین وجود وسایل متقلبانه پیش از وقوع اخذ مال باید ثابت شود. در موردی که مجموع وسایل متقلبانه و غیر متقلبانه سبب بروز کلاهبرداری شده است، باید به اين نکته توجه داشت که روش ها و وسایل متقلبانه باعث تحقق این جرم شده اند.
تعريف حقوقي كلاهبرداري:
طبق ماده ۱ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری
هر کس از راه حیله و تقلب مردم را به وجود شرکتها یا تجارتخانه های یا کارخانه ها یا موسسات موهوم یا به داشتن اموال واختیارات واهی فریب دهد یا به امور غیر واقع امیدوار نماید یا از حوادث و پیش آمدهای غیر واقع بترساند و یا اسم و یا عنوان مجعول اختیار کند و به یکی از وسایل مذکور و یا وسایل تقلبی دیگر وجوه و یا اموال یا اسناد یا حوالجات یا قبوض یا مفاصا حساب و امثال آنها تحصیل کرده و از این راه مال دیگری را ببرد کلاهبردار محسوب و علاوه بر رد اصل مال به صاحبش، به حبس از یک تا ۷ سال و پرداخت جزای نقدی معادل مالی که
اخذ کرده است محکوم می شود .
مصاديق جرم كلاهبرداري :
1.توسل به حیله و تقلب؛
2.فریب دادن مردم به وجود شرکت ها و تجارت خانه ها و … مؤسسه های واهی و اموال و اختیارات موهوم؛
3.ترساندن مردم از حوادث غیر واقعی؛
4.به کار گرفتن اسامی و عناوین معجول
5.بردن مال دیگران به واسطه یکی از موارد بالا
6.به دست آوردن اسناد و قبوض و … به وسیله یکی از موارد بالا
7.ﺗﺒﺎﻧﯽ ﺍﺷﺨﺎﺹ ﺑﺮﺍﯼ ﺑﺮﺩﻥ ﻣﺎﻝ دیگری.
8.معرفی ﻣﺎﻝ دیگری ﺑﻪ عنوان ﻣﺎﻝﺧﻮﺩ.
9.ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﻣﺎﻝ دیگری یا به صورت فروش و یا به صورت اجاره دادن.
10.کسی که به خلاف واقع مبادرت به تقاضای ثبت ملک کند.
11.ﺗﻘﺎﺿﺎﯼ ﺛﺒﺖ ملک ﺗﻮسط ﺍﻣﯿن. (امانتدار)
12.ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﯼ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﺮﺩﺍﺩ ﺣﻖّ ﻃﺮﻑ.
13.ﺟﻌﻞ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﯽ ﺑﯿﻤﻪ.
مصادیق کلاهبرداری در قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری ذکر شده است. همانطور که ذکر شد، مصادیق کلاهبرداری در قانون بسیار زیاد است اما از اولین مواردی که در قانون به آن اشاره شده است، فریبکاری عموم مردم در مورد موجودیت شرکت ها و مؤسسات است و در موارد بعدی به فریبکاری در مورد حدود اختیارات اشاره نموده است. آنچه به طور کلی در تمامی مصادیق کلاهبرداری مورد توجه است، اینست که صرفاً با بیان اظهاراتی خلاف واقع، چه به صورت لسانی و چه به صورت کتبی، نمی توان دعوای کلاهبرداری را در مراجع قضایی ایران مطرح نمود. همچنین اموری نظیر فالگیری، پیش گویی های غیر واقع و …. نیز از دیگر مصادیق جرم کلاهبرداری است.
در تحقق جرم ، ترک فعل وجود ندارد و تنها در صورت فعل مثبت یا انجام فعل جرم محقق می شود. این امر به این معنی است که حتی ترک فعل همراه با سوءنیت مصداق کلاهبرداری نیست .به طور مثال عدم مطلع ساختن خریدار از عیوب کالای مورد معامله توسط فروشنده، دلیلی بر کلاهبرداری نيست .
کلاهبرداری رایانه ای
در صورتیکه کلاهبرداری از طریق رایانه و اینترنت و سامانه های رایانه ای و یا مخابراتی انجام شود، کلاهبرداری اینترنتی میگویند. یا فرد با مختل کردن سامانه های اینترنتی، پول و یا مال دیگران را با فریب بدست میاورد.
در کلاهبرداری اینترنتی، معمولا فرد کلاهبردار و فرد قربانی باهم روبه رو نمیشوند ولی در کلاهبرداری (ساده) کلاهبردار با قربانی روبه رو میشود و او را فریب میدهد.
مجازات کلاهبرداری رایانه ای، یک تا پنج سال حبس میباشد.
لغات كليدي : كلاهبرداري،كلاهبردار ،شاكي،بردن مال ديگري،وسايل متقلبانه،اختلاس،ارتشا،جعل.
موسسه حقوقي دادخواه كيان با مديريت ابراهيم كياني وكيل پايه يك دادگستري ومشاورحقوقي.
جهت مشاوره با تلفنهاي زير تماس بگيريد :