توهین عبارت است از نسبت دادن هر چیز تحقیرکننده به دیگری که ممکن است واقعیت داشته باشد یا نه. توهین ممکن است با لفظ یا با فعل باشد.

توهین لفظی آن است که با لفظی هرچیز تحقیرکننده را به دیگری نسبت دهیم به گونه‌ای که در نظر عرف و عادت موجب کسر شأن آن فرد شود.

توهین عملی آن اس ت که با فعلی دیگری را تحقیر کنیم مثل هل دادن دیگری یا پرتاب کردن تخم مرغ سمت فرد یا انداختن آب دهان به سمت او و….. توهین ممکن است نسبت به افراد عادی (ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی) یا نسبت به مامورین دولت ( ماده ۶۰۹ قانون مجازات اسلامی) صورت گیرد.

ماده ۶۰۹ قانون مجازات اسلامی درباره جرم توهین به مامورین دولت است که برای تحقق آن شرایطی ذکر شده است که عبارتند از:

۱. آگاهی شخص مرتکب نسبت به سمت مامور دولت
۲. توهین در حال انجام وظیفه باشد یا به سبب آن؛ هر چند در حین انجام وظیفه نبوده باشد.

توهین ممکن است در فضای واقعی یا فضای مجازی رخ دهد.

در حال حاضر جرایم علاوه بر فضای واقعی به صورت گسترده در فضای مجازی هم قابل تحقق است اما به دلیل زیاد بودن کاربران، شرایط تعقیب مرتکب با برخی پیچیدگی ها روبرو خواهد بود. با وجود این پیچیدگی ها در هر صورت امکان رسیدگی قضایی به جرایمی که در فضای مجازی رخ می‌دهد وجود دارد اما مردم به دلیل عدم آگاهی از امکان پیگیری این جرایم، از شکایت منصرف می‌شوند و حقوق خود را نادیده می گیرند.

توهین با تهمت (به اصطلاح حقوقی افترا) متفاوت است؛ در تهمت یا افترا جرمی به شخص دیگری نسبت داده می شود که البته باید اثبات شود و در صورت عدم اثبات، شخص مقابل می تواند تحت عنوان افترا از شخص نسبت دهنده شکایت کند. در حالی که در توهین حتی واقعیت داشتن مورد نسبت داده شده، مانع مجازات شخص نسبت دهنده نخواهد بود. برای پیگیری و شکایت از جرم توهین در فضای مجازی یا هر جرم دیگری که در فضای مجازی تحقق یافته می توان از سه طریق ذیل اقدام نمود:

۱. ثبت شکایت در پلیس فتا به صورت اینترنتی و از طریق وب سایت سامانه (سایت مرکز فوریت های سایبری پلیس فتا) که شخص می‌تواند در این سامانه تمامی گزارش های خود در مورد تخلفات و جرایم سایبری را ثبت کند؛ مانند: مزاحمت ها در فضای مجازی، کلاهبرداری ها، تخلفات فروشگاه های اینترنتی و….

۲. تماس با مرکز تلفنی سامانه ذکر شده

۳. مراجعه به دادسرای جرایم رایانه‌ای بعد از مراجعه به دفاتر قضایی و ثبت شکایت و دریافت پیامک ارجاع به یکی از شعبه های تخصصی دادسرای مذکور که در این حالت ممکن است شخص شاکی متهم را بشناسد که در این صورت احضار متهم طبق روال انجام می شود و یا ممکن است شخص متهم را نشناسد که در این صورت باید تحقیقات گسترده‌ای در پلیس فتا و آگاهی انجام شود تا فرد یا افراد مجرم شناسایی شوند.